Τρεις και μία τάσεις στο ΑΚΕΛ

(Άρθρο μου στην Κυριακάτικη Σημερινή 12/02/12)

•     Γιατί και πώς ο Δημήτρης Χριστόφιας επαναδιεκδικεί την Προεδρία
•     Ποιοι σχεδιασμοί γίνονται στο κυβερνών κόμμα ενόψει των προεδρικών εκλογών
•     Στο ΑΚΕΛ όλα, για την ώρα, δείχνουν πως λειτουργεί σε σχήμα μιας νέας υποψηφιότητας Δημήτρη Χριστόφια
•     «Αν δεν κατέβει ξανά ο Χριστόφιας, ομολογούμε αποτυχία της πρώτης πενταετίας…»
•     Στήριξη Ομήρου στην Προεδρία και Καρογιάν στη Βουλή (αναβίωση της τριμερούς) θα «έστελνε Αναστασιάδη και ΔΗΣΥ για… διακοπές από τον πρώτο γύρο»
•      Ένας «άλλος αριστερός», με σοβαρό προφίλ και διείσδυση σε ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, θα έσωζε την παρτίδα
•     «Καλύτερα το ΑΚΕΛ να βρει ξανά τον αριστερό εαυτό του στην αντιπολίτευση…»

Αν το ΑΚΕΛ και ο Δημήτρης Χριστόφιας ένιωσαν φοβερή πολιτική μοναξιά, μετά το Μαρί, σήμερα τα πράγματα έχουν σαφώς χειροτερεύσει, μετά το Green-Tree. Το πολιτικό σύστημα μπήκε, ήδη, σε αντίστροφη μέτρηση για τις προεδρικές εκλογές του 2013, και οι σχέσεις και των δυο πόλων με τα κόμματα του κέντρου αποκτούν πια στρατηγική σημασία.

Στο ΑΚΕΛ ανησυχούν πολύ διότι μέσα στη σημερινή συγκυρία έχουν αποκοπεί όλα τα σημεία επαφής και οι δίαυλοι επικοινωνίας με το ΔΗΚΟ, αλλά και με την ΕΔΕΚ. Έχοντας διαδοχικά εγκαταλείψει την Κυβέρνηση Χριστόφια στη διάρκεια της διαδρομής, αυτά τα δυο κόμματα νιώθουν σήμερα… δικαιωμένα. Οι χαμηλές πτήσεις του Προέδρου Χριστόφια, τόσο στην οικονομία όσο και, ιδιαίτερα, στο Κυπριακό, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, δικαιολογούν τη μανιώδη κριτική που ασκούν.

«Αν η κυπριακή οικονομία ίσως μπορέσει τελικά ν' αποφύγει τον Μηχανισμό Στήριξης, στο Κυπριακό, ήδη, έχουν μπει και χρονοδιαγράμματα και λογική επιδιαιτησίας και απειλή διεθνούς διάσκεψης….». Ποια θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι η πρόταση του ΑΚΕΛ για αναζήτηση συνεργασίας με τα κόμματα του κέντρου; Θα μπορούσε το κόμμα του Δημήτρη Χριστόφια ν’ αναζητήσει ξανά στήριξη για τον ίδιο, κάτω από αυτές τις συνθήκες;

Το «σενάριο επαναδιεκδίκησης»

Η αναφορά στο «κόμμα του Δημήτρη Χριστόφια» δεν είναι τυχαία. Πρόκειται πια για το «κόμμα του», αφού είναι ο ιστορικός ηγέτης, που πρώτος έφτασε στο αξίωμα του Προέδρου της Κύπρου. Όσο και αν η Προεδρία ήταν εκ του αποτελέσματος «καταστροφή» για το κόμμα της εργατιάς, όσο και αν οδήγησε σε αδιέξοδα, η επίδραση του ίδιου του Δημήτρη Χριστόφια στο ΑΚΕΛ ήταν και παραμένει καταλυτική. Στελέχη της Εζεκίας Παπαϊωάννου, που ξέρουν πρόσωπα και πράγματα, λένε ότι τελικά «θα γίνει ό,τι θελήσει ο ίδιος...».

Όλα, πάντως, για την ώρα δείχνουν πως το ΑΚΕΛ λειτουργεί σε σχήμα μιας νέας υποψηφιότητας Δημήτρη Χριστόφια. Διότι ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το περιβάλλον του θεωρούν ότι τυχόν υπαναχώρησή του και αποχή από επαναδιεκδίκηση, θα ισοδυναμούσε με «ομολογία αποτυχίας στην περασμένη πενταετία». «Δεν πρόκειται να κάνουμε τέτοια χάρη στον Αβέρωφ και στον Νικόλα», λένε στο προεδρικό περιβάλλον.

Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι «ο Πρόεδρος είναι πεπεισμένος ότι η τραυματισμένη δημοφιλία του που δείχνουν οι δημοσκοπήσεις είναι κατασκευασμένη από καναλάρχες και την Αρχιεπισκοπή». «Με τον Δημήτρη θα περάσουμε διά πυρός και σιδήρου στον δεύτερο γύρο. Εκεί πια όλα είναι ανοικτά. Ας επιλέξουν ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ τον Αναστασιάδη, άμα νιώθουν τόσο σίγουροι ότι θα τους ακολουθήσουν οι ψηφοφόροι τους».

Βολεύει και τον Άντρο Κυπριανού

Το «σενάριο Χριστόφια» φαίνεται να εξυπηρετεί και τον σημερινό Γενικό Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Άντρο Κυπριανού. Ο τελευταίος, όπως μας αποκαλύπτουν μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, απορρίπτει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο το ΑΚΕΛ να υποστηρίξει υποψήφιο από άλλον κομματικό χώρο. Θεωρεί ότι τέτοιες πρακτικές ανήκουν στο παρελθόν και δεν θα έπρεπε το κόμμα της Αριστεράς να τις αναβιώσει. Στην περίπτωση που ο Πρόεδρος Χριστόφιας κατάφερνε να επανεκλεγεί, όσο θα ήταν τεράστια επιτυχία του ιδίου, άλλο τόσο θα ήταν και του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ. Ενώ, σε περίπτωση αποτυχίας, αυτή θα βάρυνε περισσότερο τον «ιστορικό ηγέτη Χριστόφια» παρά το ίδιο το κόμμα και τον Γενικό Γραμματέα. Τότε, μάλιστα, ο Δημήτρης Χριστόφιας θα απομακρυνόταν οριστικά από την πολιτική, χωρίς να μπορεί να διεκδικήσει κάποια παρουσία στο κόμμα.

Ενώ αν τυχόν δεν παρουσιαστεί ξανά ως υποψήφιος, ίσως και να θελήσει να αναζητήσει… ρόλο. Οι ίδιοι κύκλοι εκτιμούν ότι και ο Νίκος Κατσουρίδης ευνοεί το σενάριο της επαναδιεκδίκησης από τον Δημήτρη Χριστόφια. Γιατί, πολύ απλά, σε μια τέτοια περίπτωση, είτε με τον έναν είτε με τον άλλο τρόπο, ο Πρόεδρος Χριστόφιας φεύγει οριστικά από την εξίσωση και ο Νίκος μπορεί να «καθαρίσει τους λογαριασμούς του με τον Άντρο». Ιδιαίτερα στην περίπτωση μιας αποτυχημένης επαναδιεκδίκησης, σίγουρα θα υπάρχει έδαφος για τον Νίκο Κατσουρίδη και μια μεγάλη μερίδα ΑΚΕΛικών, που θα…«ξεσπάσουν».

Μήπως «άλλος αριστερός υποψήφιος»;

Ο «ιστορικός ηγέτης» του ΑΚΕΛ φαίνεται να συγκεντρώνει πολύ μεγάλες πιθανότητες να είναι εκ νέου υποψήφιος για την Προεδρία της χώρας.

Τα στελέχη που είναι κοντά του, η λεγόμενη «προεδρική φρουρά», απορρίπτουν τα σενάρια και τις ιδέες για «άλλον αριστερό υποψήφιο». Επικαλούμενοι την «ανιδιοτέλεια του Δημήτρη» υπογραμμίζουν ότι δεν διεκδικεί δεύτερη θητεία για τον εαυτό του, αλλά για να «διορθώσει πράγματα» και να αποκαταστήσει το γόητρο της Αριστεράς, που έχει μεγάλες απώλειες.

Εξάλλου, λένε, οι πιθανότητες άλλου υποψηφίου από τον χώρο της Αριστεράς θα μειώνονταν αυτόματα, αφού μια τέτοια υποψηφιότητα εκτός του ότι θα σήμαινε ότι «ο Χριστόφιας δεν κάνει», μαζί θα ήταν και ομολογία αποτυχίας της Αριστεράς. Υπάρχουν, όμως, άλλοι δυο μνηστήρες στον χώρο της Αριστεράς. Ο πρώτος είναι ο Υπουργός Οικονομικών Κίκης Καζαμίας.

Οι μετοχές του έχουν πράγματι ανέβει πολύ από την ώρα που επανήλθε στο προσκήνιο και τοποθετήθηκε στο «καυτό» Υπουργείο. Μπορεί να μην έχει κάνει θαύματα, αλλά έδειξε ψυχραιμία και είχε μια προσέγγιση που μπορεί να πείσει και αρκετούς στον χώρο πέραν της Αριστεράς. Ο ίδιος ο Κίκης Καζαμίας αποφεύγει επιμελώς να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο. Συμμετρικά, όμως, οι «πιστοί του Χριστόφια» υπογραμμίζουν ότι θα είναι αδύνατο να εμφανιστεί υποψήφιος κάποιος που θα είναι προσωπικά χρεωμένος με τα… «χάλια της οικονομίας».

Ο δεύτερος είναι ο «ογκόλιθος του κόμματος», Νίκος Κατσουρίδης. Κρατώντας χαμηλό προφίλ για την ώρα και διατηρώντας διαύλους επικοινωνίας με ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, θα μπορούσε ν' αποτελέσει μια νέα πρόταση για ανασύσταση της τριμερούς. Με τη διαφορά όμως ότι θα έπρεπε πρώτα να… ακυρώσει την υφιστάμενη του Δημήτρη Χριστόφια. Και στο Κυπριακό και στην οικονομία. «Ο Νίκος έχει αποδείξει και στο πρόσφατο παρελθόν ότι σέβεται τις όποιες αποφάσεις του κόμματος αλλά και του Δημήτρη. Συνεπώς δεν τίθεται κανένα θέμα αμφισβήτησης…».

Υποψήφιος ο Γιαννάκης Ομήρου και «Τριμερής β’»

ΣΤΗΝ πραγματικότητα, όμως, εκείνο που προσπαθούν να αναχαιτίσουν οι υποστηρικτές του Δημήτρη Χριστόφια δεν είναι τυχόν επιλογή Καζαμία ή Κατσουρίδη. Περισσότερο φοβούνται ένα ρεύμα που αναπτύσσεται δειλά μέσα στο ΑΚΕΛ υπέρ της υποστήριξης του Γιαννάκη Ομήρου για την προεδρία! Το «σενάριο» που προωθεί αυτή η «σχολή» θέλει το ΑΚΕΛ να αναλαμβάνει «ρόλο 3ου τροχού στην άμαξα».

Αν το ΑΚΕΛ προτείνει κατόπιν συμφωνίας ως υποψήφιο Πρόεδρο Δημοκρατίας τον πρόεδρο της ΕΔΕΚ, τότε ο τελευταίος σίγουρα θα… ξεχάσει το «χρέος» προς τον ΔΗΣΥ και τον Νίκο Αναστασιάδη, που τον έφεραν στην Προεδρία της Βουλής. Την ίδια ώρα, μπροστά σε τυχόν υποψηφιότητα Ομήρου με στήριξη ΑΚΕΛ, ο Μάριος Καρογιάν θέλοντας και μη θα πρέπει να ακολουθήσει.

Εξάλλου, ο ίδιος προσωπικά δεν θα... ζημιωθεί καθόλου, αφού με την εκλογή Ομήρου στην Προεδρία, θα βρει στα πόδια του και άδεια την καρέκλα του Προέδρου της Βουλής, να τον… περιμένει! Ένα τέτοιο σενάριο, λένε οι υποστηρικτές του, θα εξουδετέρωνε εντελώς τον Νίκο Αναστασιάδη και θα έστελλε τον ΔΗΣΥ για τρίτη συνεχή πενταετία στην αντιπολίτευση. Όλα αυτά, όμως, έχουν ένα πολύ τρωτό σημείο. Το πρόβλημα αξιοπιστίας και ανακολουθίας έργων και πράξεων που θα δημιουργήσουν. «Με αυτά που λένε αυτόν τον καιρό, τόσο ο Γιαννάκης Ομήρου όσο και ο Μάριος Καρογιάν, ιδιαίτερα στο Κυπριακό, πώς είναι δυνατόν το ΑΚΕΛ να συμπράξει μαζί τους δίνοντάς τους και τις… πρώτες καρέκλες;».

Κάτι τέτοιο, λένε στην Εζεκία Παπαϊωάννου, θα σήμαινε όχι μόνο ότι το κόμμα έχει αποτύχει, αλλά ότι… «παραδόθηκε» στις απορριπτικές δυνάμεις. Έπειτα είναι και κάτι άλλο, εξίσου σημαντικό. Το ΑΚΕΛ ποτέ δεν θ’ ανέβαζε την ΕΔΕΚ στην εξουσία, δίδοντας έτσι τη δυνατότητα στους Κύπριους σοσιαλιστές να… θεριέψουν και να καταστούν το μεγάλο (και σύγχρονο) κόμμα της κεντροαριστεράς…

Πίσω στην αντιπολίτευση και «αριστερή αναγέννηση»

Στο «βαθύ» ΑΚΕΛ, μεταξύ παλιών στελεχών που υπηρετούν την αριστερή παράδοση, προβάλλει και μια τέταρτη άποψη. Όταν βλέπουν τα πράγματα με πιο ρεαλιστικό τρόπο, είναι και απαισιόδοξοι. Υποστηρίζουν ότι το κίνημα της Αριστεράς έχει ήδη ζημιώσει πολύ από την άσκηση της εξουσίας. Προτάσσοντας το «ουσιαστικό συμφέρον του κόμματος» και την αριστερή φυσιογνωμία του, δεν δέχονται ότι το χειρότερο θα ήταν να χαθούν οι εκλογές του 2013.

Υποστηρίζουν ότι μπορεί να είναι καλύτερα το κόμμα να βρεθεί και πάλι στην αντιπολίτευση για να βρει τον… χαμένο δρόμο του. «Καταντήσαμε να υπηρετούμε και να υλοποιούμε τις πιο φιλελεύθερες πολιτικές. Αποκρατικοποιήσεις, μειώσεις μισθών και επιδομάτων, δημιουργία καζίνου και πάει λέγοντας…». Εκτός, όμως, από την «αριστερή ορθοδοξία», αυτήν την άποψη συμμερίζονται και αρκετά στελέχη που θεωρούν ότι το Κυπριακό έχει οδηγηθεί σε επικίνδυνα οριακό σημείο και ότι ο επόμενος Πρόεδρος μπορεί να χρεωθεί μέχρι και αυτήν την οριστική διχοτόμηση της Κύπρου.

Επομένως, λένε, θα ήταν σκόπιμο να αφήσουμε τον Νίκο Αναστασιάδη ν' αναλάβει αυτόν τον ρόλο... Αξιοσημείωτο, πάντως, είναι ότι αυτή η «ορθόδοξη» άποψη, που έχει για προτεραιότητα να βρει το ΑΚΕΛ τον «χαμένο αριστερό χαρακτήρα του», τελικά δεν συγκρούεται με τυχόν επαναδιεκδίκηση από τον Δημήτρη Χριστόφια. Διότι με αυτόν τον τρόπο θεωρούν ότι… μάλλον το ΑΚΕΛ θα οδηγηθεί στην αντιπολίτευση.

Ούτε Μαρί ούτε Green Tree, αλλά μάλλον οικονομία

Σε αυτήν την κατεύθυνση φαίνεται μάλιστα να οδηγούν και μια σειρά από ευρήματα δημοσκοπήσεων. Οι μετρήσεις κοινής γνώμης, που βρίσκονται στα συρτάρια της Εζεκία Παπαϊωάννου, δείχνουν επίμονα ένα πράγμα. Το πρώτο και μεγαλύτερο πρόβλημα του Χριστόφια δεν είναι ούτε το Μαρί ούτε το Green Tree. Είναι η οικονομία. Είναι οι ορδές των ανέργων, οι αυξήσεις φόρων και τιμών και οι περικοπές επιδομάτων και μισθών. Είναι το κλείσιμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εκεί είναι που «πονάει» περισσότερο ο παραδοσιακός αριστερός ψηφοφόρος.

Οι παραδοσιακοί αριστεροί μέσα στον κομματικό μηχανισμό διατηρούν επαφή ιδιαίτερα με αυτό το «πικραμένο» κομμάτι της βάσης. «Είναι πολύ δύσκολο η μηχανή του ΑΚΕΛ υπό τις παρούσες συνθήκες να τρέξει με τη δυναμική του 2008…». Γι’ αυτό κρίνουν και θεωρούν ότι θα ήταν καλά το κόμμα να συμβιβαστεί και να προετοιμαστεί να βρεθεί ξανά στην αντιπολίτευση. Εκεί, λένε, θα ανασυγκροτηθεί πάνω σε σωστές βάσεις…