Χρύσανθος Τσουρούλλης: Πόσα είναι τα δισεκατομμύρια;

(Άρθρο του Χρύσανθου Τσουρούλλη στην Κυιρακάτικη Σημερινή 14/10/2012 για την οικονομία)

 

• Από το ύψος του τραπεζικού πακέτου θα εξαρτηθεί αν η Κύπρος είναι «βιώσιμη».Είναι άραγε τυχαίο το σχόλιο των Moody’s;
•  Το κλίμα συνεχιζόμενης αβεβαιότητας απειλεί να «σκοτώσει» την οικονομία και τις τράπεζες πριν ακόμα τα Μέτρα
• ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ και ΑΚΕΛ θέλουν να εκβιάσουν την αντιπολίτευση

 

Ώρες αγωνίας περνά ο κόσμος, με την προσοχή στραμμένη όχι στις προεδρικές εκλογές, αλλά στα σκληρά οικονομικά μέτρα. Οι προτάσεις της Τρόικας είναι ήδη γνωστές και η Κυβέρνηση έχει δώσει στη δημοσιότητα και τις δικές της προτάσεις για το δημοσιονομικό και την ανάπτυξη. Αντιθέτως, στο μέγα ζήτημα των τραπεζών δεν φαίνεται να υπάρχουν πραγματικές κυπριακές προτάσεις για την εξυγίανσή τους. Μέσα σε ένα κλίμα… αντιφατικών θέσεων και αντεγκλήσεων, η Κυβέρνηση αρκείται για την ώρα να προτάσσει τι δεν δέχεται. 

 

«Κάθε πρωί δεν ξέρουμε αν θα υπάρχει αύριο»

 

Η κατάσταση μεγάλης αβεβαιότητας και η πολιτική ένταση που επικρατεί έχουν ως συνέπεια να κλονίζεται καθημερινά το τραπεζικό σύστημα. Ανώτερο τραπεζικό στέλεχος μάς έλεγε χαρακτηριστικά ότι «κάθε πρωί που ξημερώνει δεν ξέρουμε αν θα υπάρχει αύριο». Η φυγή καταθέσεων είναι ήδη καθημερινό γεγονός και το πρόβλημα της Κύπρου φαίνεται πως δεν είναι μόνο οι ξένες καταθέσεις, αλλά και οι καταθέσεις Κυπρίων που «πετούν» για να βρουν ασφαλέστερη στέγη.

 

Η ανακοίνωση από την Κυβέρνηση πρωτοβουλίας με 300 εκατομμύρια για την τόνωση της οικονομίας δεν φάνηκε να είναι πειστική. Την ίδια ώρα, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ετοιμάζουν «θέσεις μάχης». Αλλά η άμμος στην κλεψύδρα του δημόσιου χρέους τρέχει. Οι προθεσμίες που είχε δώσει ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών είναι πια πολύ κοντά.

 

«Unsustainable»;

 

Το μεγάλο ερώτημα που πλανάται είναι πόσα θα είναι, τελικά, τα δισεκατομμύρια που θα δανείσουν την Κύπρο η Ευρώπη και το ΔΝΤ. Η καινούρια καταστροφική υποτίμηση από τους Moody’s έδωσε το έναυσμα για να εκφραστούν και δημόσια οι ανησυχίες. Πριν από μόλις μερικούς μήνες οι διεθνείς οίκοι έλεγαν ότι οι κυπριακές τράπεζες θα χρειάζονταν περίπου 4,5 δις. Τώρα ανεβάζουν το ποσό στα 8 δις. Ο μεγάλος κίνδυνος, τονίζουν οικονομολόγοι και επαΐοντες, είναι αν τελικά αποφασιστεί ότι το «κυπριακό πακέτο» είναι τόσο μεγάλο που θα κριθεί «unsustainable». «Μη βιώσιμο» πιο απλά... Από το ύψος του «τραπεζικού πακέτου», επιμένει πρώην Υπουργός Οικονομικών, θα εξαρτηθεί η διάσωση της κυπριακής οικονομίας.

 

Το ζήτημα είναι εξαιρετικής σημασίας, αλλά δεν αντιμετωπίζεται συγκροτημένα από τις Αρχές της χώρας». Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση που επέμενε να κάνει… off the record: «Αλλού είναι ο Υπουργός Οικονομικών, άλλα σχεδιάζουν Προεδρικό και ΑΚΕΛ, η Κεντρική ποιεί την νήσσαν και ο προεκλογικός συνεχίζει τον δικό του δρόμο...».

 

Κακά τα ψέματα, οι δημοσιονομικές ανάγκες είναι λίγο-πολύ γνωστές, αλλά πόσα θα χρειαστούν τελικά για τις τράπεζες; «Είναι δυνατό να μην ξέρουμε», διερωτώνται κύκλοι της αντιπολίτευσης; Η Κυβέρνηση όμως επιμένει να… ικανοποιείται από την κλιμάκωση της έντασης γύρω από το «τραπεζικό πακέτο». Δεν θα τους πείραζε να δουν τις τράπεζες να καταρρέουν εντελώς, σχολίαζε στέλεχος του ΔΗΣΥ. «Αυτό που στο παρελθόν φάνταζε ως κουβέντα του καφενέ φαίνεται να επαληθεύεται μέρα με την ημέρα. Μοιάζουν να υλοποιούν το σχέδιο κρατικοποίησης όλου του τραπεζικού συστήματος…».

 

Καιροφυλακτούν να μοιράσουν την «κυπριακή πίτα»

 

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΙ και επιχειρηματικοί κύκλοι, πάντως, εκφράζουν την έντονη ανησυχία ότι «μ’ αυτόν τον τρόπο δίνουμε το ελεύθερο στους ανταγωνιστές να κάνουν κάτι σαν… κούρεμα του κυπριακού συστήματος». Ο φόβος είναι ότι όσοι μόνιμα εποφθαλμιούν τη θέση της Κύπρου ως μικρού περιφερειακού κέντρου παροχής διεθνών υπηρεσιών, θα βρουν τώρα την ευκαιρία για να «αρπάξουν» ένα μέρος των δραστηριοτήτων αυτών.

 

Συγκρινόμενος με το μέγεθος της συμβατικής οικονομίας, ο κυπριακός τραπεζικός τομέας είναι πράγματι μεγάλος στην Κύπρο, παραδέχεται οικονομολόγος. «Αν τώρα βρουν την ευκαιρία να μας επιβάλουν απότομη μείωση, τότε δεν πρόκειται να υπάρξει ανάπτυξη όπως την ξέραμε στην Κύπρο για τα επόμενα 5-10 χρόνια…».

 

Η απαίτηση της Τρόικας για να αυξήσουν οι τράπεζες τα κεφάλαιά τους περισσότερο και απ' όσο απαιτούν οι διεθνείς κανονισμοί θα πιάσει ακόμα και τα συνεργατικά, παρατηρούσε τραπεζικό στέλεχος. «Τότε θα δούμε και τον Συνεργατισμό στον Μηχανισμό Στήριξης», συμπληρώνει. Επομένως, η θέση της Κυβέρνησης, ότι το συνεργατικό σύστημα πρέπει να μείνει ανεξάρτητο και να μην ελέγχεται από την Κεντρική Τράπεζα, είναι εκτός τόπου και χρόνου. 

 

Υπολογισμοί και προεκλογικές τακτικές

 

Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ σύσκεψη που θα κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τους αρχηγούς των κομμάτων δεν αναμένεται να δώσει θετικά αποτελέσματα. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης θεωρούν ότι Προεδρικό και ΑΚΕΛ ακολουθούν μια… «μέθοδο εκβιασμού». Ότι προσπαθούν, δηλαδή, λίγο-λίγο να τους φέρουν σε πολύ δύσκολη θέση και είτε να αναγκαστούν να στηρίξουν την προσέγγιση της Κυβέρνησης, είτε να φανούν τελικά «ανεύθυνοι».

 

Το μεγάλο ερώτημα, διερωτώνται στελέχη του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ, είναι τι θα κάνει η Κυβέρνηση όταν η Τρόικα δεν αποδεχθεί τις δικές της απόψεις και εισηγήσεις. Ακόμα και από την πλευρά της ΕΔΕΚ, η οποία έδειξε να μην είναι πρόθυμη να δεχθεί το κόστος από το πακέτο που προτείνει η Τρόικα, δηλώνουν άγνοια για το επόμενο βήμα, όταν δηλαδή απορριφθούν οι εισηγήσεις που κάνει το Προεδρικό.

 

Κύκλοι κοντά στο Προεδρικό δεν έκρυβαν ότι τελικός σκοπός είναι να παρασυρθεί η ΕΔΕΚ και τελικά και ο υποψήφιος Γιώργος Λιλήκας σε κάποιες «αντιμνημονιακές θέσεις αντίστασης». Ταυτόχρονα, υπολογίζουν ότι θα κερδίσουν σε αυτό το «μέτωπο» και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Με αυτόν τον τρόπο θέλουν να απομονώσουν τον Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος θα υποχρεωθεί να παρουσιαστεί ότι δέχεται μόνος το Μνημόνιο. Τελικός στόχος είναι να υπάρχει μέχρι το τέλος του μήνα ένα «οικονομικό πατριωτικό μέτωπο» και να εμφανιστεί ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν «επειδή τα δέχτηκε ο υποχωρητικός σε όλα Αναστασιάδης».

 

Αυτοί οι πολιτικοί υπολογισμοί και οι τακτικές δεν έχουν, όμως, καμία σχέση με την πραγματικότητα του Μνημονίου. Τα ενδεχόμενα, παρατηρεί οικονομολόγος, είναι μόνο δυο. Είτε η Κύπρος θα δεχθεί το Μνημόνιο χωρίς μεγάλες αλλαγές, είτε θα μας γυρίσουν την πλάτη και η οικονομία θα καταρρεύσει σε χρόνο-ρεκόρ. Αυτή η εκτίμηση συμπίπτει και με φόβους που ήδη εκφράζουν διπλωματικοί κύκλοι τον τελευταίο καιρό.

 

Εκείνο που έχει αρχίσει να ψιθυρίζεται εκτός Κύπρου είναι ότι «τελικά μπορεί αντί για Grexit να έχουμε… Cyexit». Να αντικαταστήσει δηλαδή η Κύπρος την Ελλάδα ως «αποδιοπομπαίος τράγος», ο οποίος «θα βγει μόνος του από το Ευρώ». Κάποιοι μάλιστα επιμένουν ότι η δήλωση που «ξέφυγε» από τον Γενικό Γραμματέα του ΑΚΕΛ, ούτε ξέφυγε ούτε τυχαία ήταν. «Απλώς είχε σκοπό να ανιχνεύσει, αν όχι να προετοιμάσει, το έδαφος…».