Monday, March 5, 2012

Προεδρικές εκλογές με οσμή… φυσικού αερίου

(Άρθρο μου στην Κυριακάτικη Σημερινή 04/03/12)

Όσο πλησιάζουμε στο 2013 τα «μηνύματα» που αφορούν στον φυσικό πλούτο θα πολλαπλασιάζονται
Η κυβέρνηση Χριστόφια φαίνεται να εμπλέκεται σ’ ένα καινούριο «σίριαλ» ολιγωρίας και αντί να προωθήσει με αποφασιστικές κινήσεις το ενεργειακό μέλλον της χώρας, έχει δημιουργήσει από τη μια έναν φαύλο θεσμικό κύκλο και από την άλλη ένα περιβάλλον δυσπιστίας
Είναι πιθανό το αέριο να φτάσει στην επιφάνεια της θάλασσας και να μείνει εκεί;
Αντί σχεδιασμών και υποδομών η υπουργός δίνει… «μάχες με ανεμόμυλους»
Μετά το σίριαλ “Πραξούλα vs Κασίνης», τώρα έχουμε «ΡΑΕΚ vs ΔΕΦΑ»
 
Όταν εμφανίστηκαν στην επιφάνεια της θάλασσας οι πρώτες φυσαλίδες φυσικού αερίου και επικράτησαν ευφορία και ενθουσιασμός, ακούστηκαν και κάποιες προειδοποιήσεις. Ότι, αν δεν γίνονταν οι σωστοί σχεδιασμοί και προεργασίες έγκαιρα, θα κινδυνεύαμε να δούμε το αέριο να βγαίνει από τα βάθη, αλλά να μένει στην επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό το ενδεχόμενο, που κρίθηκε από άλλους ως «κινδυνολογία», φαίνεται δυστυχώς να επαληθεύεται.
 
Η κυβέρνηση Χριστόφια φαίνεται να εμπλέκεται σ’ ένα καινούριο «σίριαλ» ολιγωρίας και αντί να προωθήσει με αποφασιστικές κινήσεις το ενεργειακό μέλλον της χώρας, έχει δημιουργήσει από τη μια έναν φαύλο θεσμικό κύκλο και από την άλλη ένα περιβάλλον δυσπιστίας. Το κερασάκι στην τούρτα είναι η ολιγωρία με τη δικτύωση για τη διανομή του φυσικού αερίου πρωτίστως στις γεννήτριες της ΑΗΚ.
 
Πραξούλα vs Κασίνης
 
Αντί να υπάρξει σοβαρότητα με πειστικούς και διαφανείς σχεδιασμούς, για την ώρα υπάρχουν δυο-τρεις «κύκλοι εξουσίας και αποφάσεων στο Φυσικό Αέριο» που αντί να ξεδιαλύνουν περισσότερο, βραχυκυκλώνουν τις διαδικασίες. Ήδη μεγάλες εταιρείες που ενδιαφέρονται για τα οικόπεδα του β’ γύρου αδειδοτήσεων δεν κρύβουν τη δυσφορία τους «αφού τη μια κάνει παιγνίδι η Πραξούλα, την άλλη η Επιτροπή Σοφών, την παράλλη ο Συλικιώτης και πάει λέγοντας. Δεν υπάρχει ξεκάθαρο πλάνο, ούτε στρατηγικός σχεδιασμός…».
 
Όλοι θυμούνται πως μετά τα χαρμόσυνα νέα για τη βεβαιότητα ύπαρξης εκμεταλλεύσιμων σημαντικών κοιτασμάτων, οι πολίτες αυτής της χώρας παρακολούθησαν τα… σπαρταριστά επεισόδια μιας «κόντρας» Πραξούλας - Κασίνη. Φυσικά υπήρξε και συνέχεια. Εκεί που χρειάζονταν σοβαροί και μελετημένοι σχεδιασμοί, τελικά προέκυψε και η αναπόφευκτη ανάμειξη της Βουλής. Συνεδριάσεις επί συνεδριάσεων, με την Υπουργό Εμπορίου να παρέχει εκ νέου θέαμα και να καταγγέλλει τον... πολιτικό βιασμό της.
 
Αντιδρώντας λοιπόν στις περίεργες μεθοδεύσεις της Πραξούλας Αντωνιάδου, η Βουλή προσπάθησε να νομοθετήσει. Η νομοθεσία που θεσπίστηκε, ουσιαστικά απομάκρυνε την υπουργό από τη διαχείριση των διαπραγματεύσεων για την εκχώρηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αντιδρώντας, διαρρέει στο περιβάλλον του ότι προτίθεται να αναπέμψει στο Ανώτατο Δικαστήριο τον σχετικό νόμο. Από την ώρα όμως που τη σχετική νομοθεσία έχει ήδη επεξεργαστεί η Γενική Εισαγγελία, είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν τίθεται καν θέμα αντισυνταγματικότητας. Επομένως, αυτήν τη «μάχη» φαίνεται ότι θα τη χάσουν Προεδρικό και ΑΚΕΛ.
 
Ρ.Α.Ε.Κ. vs Δ.Ε.Φ.Α.
 
Είναι ηλίου φαεινότερον όμως ότι κυβέρνηση και αντιπολίτευση έχουν περιχαρακωθεί σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Από τη μια το ΑΚΕΛ, αφού απέτυχε η προσπάθεια της υπουργού να «βάλει στο χέρι της» τον απόλυτο έλεγχο, δείχνει τώρα να θέλει να εξουδετερώσει τη Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου (Δ.Ε.Φ.Α.) και να δώσει αρμοδιότητες στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.Κ.). Από την άλλη, η αντιπολίτευση επιμένει ότι πρώτος αρμόδιος φορέας πρέπει να είναι η εξειδικευμένη δημόσια εταιρεία που έγινε γι’ αυτό τον σκοπό και ότι θα πρέπει η Δ.Ε.Φ.Α. να ανασυγκροτηθεί και να ενισχυθεί, αφού πλαισιωθεί και από τεχνοκράτες και εμπειρογνώμονες.
 
Πίσω από αυτή την πολιτική διαμάχη δεν κρύβονται διαφορετικές αντιλήψεις για τη διαχείριση ή άλλες τεχνοκρατικές προσεγγίσεις. Η «κόντρα» αφορά στο ποιες πολιτικές δυνάμεις ελέγχουν περισσότερο ποιο από τα δύο όργανα...
 
Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι από τις αρχές του χρόνου η Δ.Ε.Φ.Α. πιέζει για την προώθηση της διαδικασίας διασωλήνωσης, για να διακινείται το αέριο προς τους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς, αλλά το υπουργείο μοιάζει να... κωφεύει. Οι γενικότερες προθέσεις της κυβέρνησης φαίνεται να είναι να αφαιρέσουν κάθε αρμοδιότητα και λόγο και από αυτήν τη δημόσια εταιρεία που συστάθηκε ειδικά για το φυσικό αέριο!
 
Έξω δεν μας παίρνουν στα σοβαρά
 
Την ώρα που υπάρχει ανάγκη να τροποποιηθεί η προκήρυξη για τον δεύτερο γύρο των αδειοδοτήσεων, προκειμένου να ενσωματώσει τις αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, δεν προξενεί έκπληξη το ότι διεθνώς δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη κάποια προοπτική άντλησης πόρων από τον φυσικό πλούτο της Κύπρου. Δεν είναι μόνο οι οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι δεν κάνουν ακόμα καμίαν αναφορά στις σχετικές εκθέσεις τους για την Κύπρο, αλλά και η ίδια η Κομισιόν στις τελευταίες προβλέψεις της για την κυπριακή οικονομία δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη τον «παράγοντα υδρογονάνθρακες».
 
Δεν χρειάζονταν οι πολιτικές καταγγελίες (που ήδη άρχισαν να «ξεμυτίζουν» πάντως) για να γίνει αντιληπτό ότι διακυβεύονται τεράστια συμφέροντα. Τόσο πολιτικά όσο, όμως, και οικονομικά. Οι προεδρικές εκλογές που θα γίνουν σε έναν χρόνο από τώρα, καθώς και η εκ των πραγμάτων μακρά προεκλογική περίοδος, δεν πρόκειται καθόλου να βοηθήσουν, αλλά με βεβαιότητα θα οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερες αντιπαραθέσεις.
 
Βάσιμες απορίες
 
Η αδράνεια της κυβέρνησης προκαλεί πάντως βάσιμες απορίες. Το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στην ίδια τη διαδικασία αξιοποίησης-εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου, αλλά αφορά και στην ίδια την υποδομή που είναι απολύτως απαραίτητη μέσα στη χώρα. Ήδη η Βουλή (Επιτροπή Εμπορίου) πήρε την πρωτοβουλία αυτές τις μέρες να παρέμβει προσπαθώντας να φέρει στην επιφάνεια τη μεγάλη καθυστέρηση που υπάρχει στην κατασκευή δικτύου διασωλήνωσης φυσικού αερίου.
 
Με επιστολή της προς την Υπουργό Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, από τις 3 Ιανουαρίου, η ΔΕΦΑ ζητούσε ενημέρωση για την όλη διαδικασία και κατ’ αρχάς για τις διαβουλεύσεις με τις επηρεαζόμενες κοινότητες. Η διαδικασία διαβούλευσης επρόκειτο να ξεκινήσει τον περασμένο Ιούλιο, αλλά αναβλήθηκε λόγω της έκρηξης στο Μαρί. Αυτή η αναβολή, επτά μήνες μετά φαίνεται να τραβά πολύ σε μάκρος. Ενώ η αρμόδια υπουργός δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής καμίαν απάντηση για την καθυστέρηση ούτε και καμίαν πληροφορία για τις προθέσεις της.
 
Είναι γνωστό ότι το έργο αυτό που είναι απαραίτητο να προϋπάρξει της αξιοποίησης των κοιτασμάτων, χρειάζεται τρία χρόνια για να γίνει. Ενώ δεν μπορεί η χρηματοδότηση να αποτελεί πραγματική δικαιολογία, αφού προβλέπεται χορηγία € 10 εκ. από την Ε.Ε., στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης της οικονομίας.
 
Είναι πολλά και είναι δισ.
 
ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ, είμαστε στο μέσο ενός «σίριαλ» με πολιτικο-κομματικές και θεσμικές αναμετρήσεις οι οποίες μας απομακρύνουν τελικά από την ουσία. Φυσικά, το διακύβευμα είναι τεράστιο. Πρόκειται για τον βασικό με διαφορά πλουτοπαραγωγικό πόρο της οικονομίας για τις επόμενες δεκαετίες και για αποφάσεις και χειρισμούς που αφορούν δεκάδες δισεκατομμύρια...
 
Όσο πλησιάζουμε στις προεδρικές εκλογές του 2013, τέτοια μηνύματα ασφαλώς θα πολλαπλασιάζονται. Ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι επόμενες προεδρικές θα γίνουν με μια πολύ έντονη οσμή… φυσικού αερίου.
 
Αναλαμβάνει η αντιπολίτευση…
 
ΤΗΝ ΙΔΙΑ ώρα έγινε γνωστό ότι η Κύπρος συγκαταλέγεται στις οκτώ χώρες-μέλη της Ε.Ε. που δεν έχουν ακόμη συμμορφωθεί με τις οδηγίες για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο (τρίτη δέσμη μέτρων Ε.Ε. για την ενέργεια). Οι οδηγίες αυτές έπρεπε να είχαν μεταφερθεί μέχρι τις 3 Μαρτίου 2011 από τα κράτη-μέλη στο εθνικό δίκαιο. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Ισπανία, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Ρουμανία και η Σλοβακία δεν την έχουν ενημερώσει μέχρι στιγμής σχετικά την ενσωμάτωση των δύο οδηγιών στο δίκαιό τους. Τα κράτη-μέλη έχουν τώρα προθεσμία δύο μηνών στη διάθεσή τους για να απαντήσουν. Εάν δεν συμμορφωθούν, η Επιτροπή ενδέχεται να τα παραπέμψει στο Δικαστήριο της Ε.Ε.
 
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το άνοιγμα των αγορών ενέργειας στον ανταγωνισμό έχει καίρια σημασία για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ε.Ε. στο σύνολό της. Η αποτελεσματική, διασυνδεδεμένη και διαφανής ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά ενέργειας θα προσφέρει επίσης στους καταναλωτές δυνατο?τητες επιλογής μεταξύ διαφορετικών εταιρειών εφοδιασμού με φυσικό αέριο ή ηλεκτρική ενέργεια και θα καταστήσει την αγορά προσπελάσιμη σε όλους τους προμηθευτές. Τον Φεβρουάριο του 2011, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. δήλωσαν ότι είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί η εσωτερική αγορά ενέργειας έως το 2014.
 
Η πρόταση που κατέθεσε αυτές τις μέρες ο Δημοκρατικός Συναγερμός προκειμένου να εξευρεθεί και να ενεργοποιηθεί στρατηγικός επενδυτής για συνεταιρισμό με την Α.Η.Κ., σχετίζεται με αυτήν ακριβώς την ανάγκη ευρωπαϊκής εναρμόνισης. Ταυτόχρονα, όμως, στέλνει και ένα σήμα ότι μπροστά στην ολιγωρία της κυβέρνησης είναι δυνατόν, τις ευθύνες και πρωτοβουλίες διακυβέρνησης, να αναλάβει η… αντιπολίτευση!

No comments:

Post a Comment