Κινήσεις στη σκακιέρα των Προεδρικών

Ποια υποψηφιότητα «ψήνει» το αρχιεπισκοπικό περιβάλλον

Γεράσιμος Αρσένης, αλλά και Αντρέας Αγγελίδης έχουν κυρίαρχο ρόλο σε μια επιτελική ομάδα που σ’ εβδομαδιαία βάση συναντάται στην Αρχιεπισκοπή. Σε αυτήν μετέχουν πρώην υπουργοί των κυβερνήσεων Κυπριανού, Κληρίδη και Τάσσου Παπαδόπουλου, εκπρόσωποι των αγωνιστών της ΕΟΚΑ και οικονομικοί παράγοντες της Λευκωσίας.
Εδώ και καιρό η ομάδα αυτή φέρεται να κάνει κρούσεις και βολιδοσκοπήσεις για το σχηματισμό μιας «οριζόντιας» συμμαχίας, που θα προετοιμάσει υποψηφιότητα-σφήνα, στις Προεδρικές. Πίσω από την πρωτοβουλία, που αποσκοπεί σε σύμπηξη της ΕΔΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κόμματος, του μισού-«ανεπίσημου» ΔΗΚΟ και ενός τμήματος του ΔΗΣΥ, δεν βρίσκεται άλλος από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο. Στόχος αυτής της υποψηφιότητας θα είναι να οδηγήσει σ’ εκλογές δυο γύρων το 2013 και εκεί το «μέτωπο» να δεσμεύσει τον τελικό νικητή των Προεδρικών με «θέσεις ασφαλείας» στο εθνικό ζήτημα.

Η «μαγειρική» του τρίτου πόλου

Στις διακριτικές συσκέψεις, που λαμβάνουν χώραν στο ισόγειο της Αρχιεπισκοπής, οι υπολογισμοί είναι σχετικά απλοί. Θα έχουν έναν υποψήφιο που θα έχει τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κόμματος και της ΕΔΕΚ, συν το «μισό» ΔΗΚΟ (δηλαδή την αντιπολίτευση στο Μάριο Καρογιάν) και «πιθανότατα θα τσιμπήσουν και ένα κομμάτι του ΔΗΣΥ». Υπολογίζουν ότι πράγματι θα υπάρξει ένα κάποιο κομμάτι του συναγερμικού εκλογικού σώματος, που δεν θα είναι πρόθυμο να ακολουθήσει το Νίκο Αναστασιάδη, αν φυσικά είναι υποψήφιος, εφόσον θα υπάρξει και «άλλος δεξιός υποψήφιος με διαφορετική φιλοσοφία στο Κυπριακό». Ένας από τους ανθρώπους που μετέχει στις «κρυφές συνάξεις» και ανήκει στις τάξεις του ΔΗΣΥ, είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικός για τις προθέσεις τους. «Πρόκειται για το κομμάτι του ΔΗΣΥ, που εκφράζεται κυρίως μέσω των τοποθετήσεων της ευρωβουλευτού Ελένης Θεοχάρους. Είναι το κομμάτι που δεν ακολούθησε το κόμμα στο δημοψήφισμα κι έκτοτε εκδηλώνει σιωπηρά τον προβληματισμό του για τις θέσεις που εκφράζει το κόμμα στο Κυπριακό». Ο συλλογισμός μπορεί να ακούγεται λίγο ακροβατικός, όμως ο Προκαθήμενος και η ομάδα έχουν καταλήξει στο όνομα του υποψηφίου: Ουράνιος Ιωαννίδης.
Γι’ αυτές τις εμπιστευτικές όσο και αρκετά λεπτές διαβουλεύσεις και βολιδοσκοπήσεις έχει επιστρατευτεί ο πρώην Υπουργός του ΠΑΣΟΚ Γεράσιμος Αρσένης και απευθύνεται κυρίως προς την πλευρά της ΕΔΕΚ. Όσον αφορά τη «σκληρή» πτέρυγα του ΔΗΚΟ, φαίνεται να έχει αναλάβει την προσέγγισή της ο Αντρέας Αγγελίδης.

Η «σφήνα»

Οι συγκεκριμένοι πολιτικοί κύκλοι, οι οποίοι κινούνται στις παρυφές διαφόρων κομμάτων, θεωρούν σχεδόν βέβαιη την εκλογική αντιπαράθεση Χριστόφια-Αναστασιάδη. Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θεωρούν ότι πρώτον, οι δυο τους είναι «οι δυο όψεις του ιδίου νομίσματος» και, άρα, θα έχουν και την ίδια πολιτική στη διαχείριση του εθνικού ζητήματος, και δεύτερο, ότι δεν υπάρχει περιθώριο για κάποια τρίτη νικηφόρα υποψηφιότητα. Κρίνουν ότι το ζητούμενο είναι να αποφευχθεί η υποστήριξη του ΔΗΚΟ σ’ έναν εκ των δυο μελλοντικών κύριων μονομάχων, στο μοντέλο που αυτή δόθηκε στο Δημήτρη Χριστόφια, το 2008. Για το σκοπό αυτό, ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος φέρεται να προωθεί την υποψηφιότητα πρώην υπουργού του Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος προερχόμενος από τις τάξεις του Δημοκρατικού Συναγερμού κινείται ολοένα και περισσότερο στο αρχιεπισκοπικό περιβάλλον. Στο περισσότερο από βέβαιο σενάριο (με τα σημερινά δεδομένα), όπου θα είναι υποψήφιοι οι ηγέτες των δυο μεγάλων κομμάτων, θεωρείται ότι μια τέτοια «υποψηφιότητα-σφήνα» δύναται να οδηγήσει σ’ έναν δεύτερο γύρο. Αυτό, εξάλλου, είναι και το πρώτο ζητούμενο. Δηλαδή να διαπραγματευτούν, ο Αρχιεπίσκοπος και οι συν αυτώ, ανάμεσα στις δυο Κυριακές, με αξιόπιστους όρους και να δεσμεύσουν τον έναν από τους δυο μονομάχους με συγκεκριμένες θέσεις και πολιτικές στο εθνικό ζήτημα.

Οι υποψηφιότητες Χριστόφια-Αναστασιάδη

Ο συλλογισμός των κύκλων που κινούνται πέριξ του Αρχιεπισκόπου ξεκινά από τη βεβαιότητα ότι ο Δημήτρης Χριστόφιας θα επαναδιεκδικήσει την Προεδρία. Πράγματι, θεωρούν σχεδόν δεδομένη τη δεύτερη υποψηφιότητα Χριστόφια. Εκτός από την αίσθηση που έχουν «από πρώτο χέρι», μέσα από την παρατήρηση των κινήσεων και των τάσεων του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, βεβαιώνουν ότι έχουν και «ασφαλή πληροφόρηση» ότι πρόκειται για το πρώτο και πολύ πιο δυνατό σενάριο στην πλευρά της Αριστεράς. Επιπλέον, η ανάγνωση που γίνεται στις εξελίξεις του Κυπριακού είναι πως «ο σχεδιασμός Χριστόφια στις διαπραγματεύσεις περιλαμβάνει και δεύτερη θητεία…». Εξάλλου, οι ίδιοι κύκλοι επιμένουν ότι «ο Δημήτρης Χριστόφιας θα είναι υποψήφιος, διότι όποιος βρέθηκε στον προεδρικό θώκο, ό,τι κι αν έλεγε προηγουμένως, στο τέλος πάντα επεναδιεκδικεί άλλη μια πενταετία…».
Όμως, τυχόν νέα υποψηφιότητα του Δημήτρη Χριστόφια σημαίνει σχεδόν αυτόματα και υποψηφιότητα του Νίκου Αναστασιάδη από την άλλη πλευρά. Πράγματι, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ δεν κρύβει πια σχεδόν καθόλου την πρόθεσή του, έστω κι αν ποτέ δεν την ομολογεί. Το δείχνουν ξεκάθαρα οι κινήσεις και οι σχεδιασμοί που κάνει για το κόμμα του. Αλλά ακόμα περισσότερο και η ίδια η προσωπική του ατζέντα. Επικοινωνιολόγος σε μεγάλο διαφημιστικό γραφείο, που στο παρελθόν συνεργάστηκε με το Νίκο Αναστασιάδη, σημειώνει πως «ακόμη και η κίνηση με το κόψιμο του τσιγάρου δεν ήταν καθόλου τυχαία, αλλά εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης κατασκευής της καταλληλότερης ηγετικής εικόνας και του σωστού image...». Άλλωστε, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ είναι εξ αυτών που αναγνωρίζουν και χρησιμοποιούν αποτελεσματικά τις υπηρεσίες των επικοινωνιολόγων.
Γνώστες του ενδοκομματικού κλίματος, αλλά και των παραδοσιακών διεργασιών και της δυναμικής μέσα στον ΔΗΣΥ, επιμένουν ότι «όπως πάνε τα πράγματα, τίποτα και κανένας δεν μπορεί ν' ανακόψει την υποψηφιότητα Αναστασιάδη, παρά μόνον ο ίδιος...». Πράγματι, η προηγούμενη παράδοση (υποψηφιότητες Γλαύκου Κληρίδη), οι ενδοκομματικοί συσχετισμοί, αλλά και το ίδιο το καταστατικό του ΔΗΣΥ, ευνοούν την υποψηφιότητα Νίκου Αναστασιάδη. Στην περίπτωση που από την άλλη πλευρά θα είναι ξανά ο Δημήτρης Χριστόφιας, η υπόθεση υποψηφιότητας Αναστασιάδη θα θεωρηθεί σχεδόν επιβεβλημένη. Εξάλλου, πληροφορίες και από το περιβάλλον του προεδρικού υποψηφίου του 2008, αναφέρουν ότι ο Ιωάννης Κασουλίδης δεν δείχνει να έχει τη διάθεση να μπει στη διαδικασία να διεκδικήσει το κομματικό χρίσμα. Εξάλλου, φαίνεται ούτως ή άλλως πολύ δύσκολο να αμφισβητήσει τον πρόεδρο του κόμματος, εκείνο που θα φανεί στους πολλούς ως «η δική του ευκαιρία» ή καλύτερα «η ώρα του Νίκου».

Και ο Μάρκος στο παιχνίδι

ΕΑΝ, τελικά, ο Δημήτρης Χριστόφιας αποφασίσει για τους δικούς του προσωπικούς λόγους ότι δεν θα κατέλθει στις προεδρικές εκλογές του 2013, το σκηνικό της κεντροαριστερής συμμαχίας διαφοροποιείται, αφού τα ηνία θα κληθεί να αναλάβει ο σημερινός Υπουργός Εξωτερικών. «Είναι γι' αυτό που ο Μάρκος Κυπριανού δεν καταφέρθηκε ποτέ εναντίον του ΑΚΕΛ ή του Προέδρου, ακόμη και όταν το κόμμα του διαφωνούσε ανοιχτά», μας υπογραμμίζει πηγή του Προεδρικού. «Τυγχάνει της απόλυτης εμπιστοσύνης του Προέδρου Χριστόφια και φαίνεται να ασπάζονται την ίδια φιλοσοφία στη διαχείριση του Κυπριακού και των συνομιλιών. Ο Πρόεδρος δεν ξεχνά τις καταλυτικές για τη συνέχιση της συνεργασίας, προσωπικές παρεμβάσεις του Μάρκου στο Εκτελεστικό Γραφείο και την Κεντρική Επιτροπή του ΔΗΚΟ…».

Οι προσωπικοί σχεδιασμοί και το ντέρμπι Αριστεράς - Δεξιάς

ΑΝΑΛΥΤΕΣ εκτιμούν, πάντως, ότι ο Νίκος Αναστασιάδης εξαρτά τη δική του υποψηφιότητα από εκείνην του Δημήτρη Χριστόφια και από την άλλη πλευρά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας φέρεται να θεωρεί τυχόν υποψηφιότητα Αναστασιάδη ως αρκετό δικαιολογητικό για μια νέα δική του υποψηφιότητα. Είναι, δηλαδή, σαν να είναι ο καθένας από τους δυο υποψήφιος «επειδή θα είναι ο άλλος». Το ντέρμπι «Αριστεράς - Δεξιάς, που στην Κύπρο δεν φαίνεται να πεθαίνει ποτέ…». Το σενάριο της πλευράς Χριστόφια θεωρείται «κλασικό». Ότι δηλαδή θα έχει φέρει το Κυπριακό «σε ακτίνα λύσης», κι άρα θα πρέπει να επανεκλεγεί για να τελειώσει αυτό που ξεκίνησε, «αναλαμβάνοντας και το βάρος της ευθύνης της υπογραφής του». Επιπλέον, και στο εσωτερικά ζητήματα θα πει ότι στην πρώτη πενταετία είχε την αναποδιά της διεθνούς κρίσης και γι’ αυτό «χρειάζεται μια δεύτερη θητεία για να προωθήσει την πολιτική του για τη δίκαιη κοινωνία». Τέλος σ’ ό,τι αφορά το δικό του κόμμα, δεν αναμένεται να έχει ιδιαίτερο πρόβλημα, αφού το ΑΚΕΛ με ή και χωρίς έριδες (λόγω εκλογικού συνεδρίου το Νοέμβριο), επιδεικνύει αξιοζήλευτη πειθαρχία.

Στην πλευρά του Νίκου Αναστασιάδη το ισχυρότερο επιχείρημα είναι ότι «δεν υπάρχει πια άλλος στην παράταξη που να μπορεί να αντιμετωπίσει καλύτερα έναν απερχόμενο πρόεδρο της Αριστεράς». Εξάλλου, τον ίδιο προσωπικά εκτός από τις μελετημένες κινήσεις «κατασκευής ή και διόρθωσης εικόνας» που κάνει τα τελευταία 2-3 χρόνια, θα τον βοηθήσει πολύ η ανοδική πορεία που φαίνεται να έχει ο ΔΗΣΥ. Γι’ αυτούς και για άλλους λόγους η ιδέα όχι μόνο άρχισε να ωριμάζει ήδη, αλλά και συζητείται ανοιχτά στα συναγερμικά πηγαδάκια. Κάποιες τελευταίες «εστίες αντίστασης», που προβάλλουν το επιχείρημα ότι τα «τρίτα κόμματα» δεν είναι ακόμα έτοιμα για ψήφο στον Αναστασιάδη, παίρνουν ως απάντηση «να περιμένουν και να δουν τους σχεδιασμούς και τις κινήσεις που μπορεί στο μεταξύ να κάνει ο πρόεδρος…». Αυτό, μάλιστα, το πλεονέκτημα, δηλαδή «του αιφνιδιασμού και των στρατηγικών τακτικών κινήσεων», αναγνωρίζεται ευρύτερα στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ. Σε όσους, τέλος, κάνουν λόγο για προβληματισμό που μπορεί να προκαλέσει σε ευρεία τμήματα της κοινής γνώμης η σθεναρή επιμονή Αναστασιάδη στο «επείγον της λύσης», συνεργάτες του εξηγούν, με νόημα, ότι «ο πρόεδρος δεν έχει πει ακόμα την τελευταία του λέξη στο Κυπριακό...».