Αυξημένο ενδιαφέρον για τα οικόπεδα της Κύπρου

Την ώρα που ο Δημήτρης Χριστόφιας κατάγγελλε (ορθώς) στους ομολόγους του στη Νέα Υόρκη τα τουρκικά τερτίπια, ο Ταγίπ Ερντογάν, ως ένας νέος σουλτάνος, επιδεικνύοντας πλήρη ασέβεια στο Διεθνές Δίκαιο, υπέγραφε συμφωνία με τον εγκάθετό του στο ψευδοκράτος Ντερβίς Έρογλου. Απειλούσε ότι θα στείλει τα πολεμικά του πλοία στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου για έρευνες.

Τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη παρενοχλούσαν πτήση των Κυπριακών Αερογραμμών, αλλά και το ελικόπτερο της Noble. Το Πίρι Ρέις, το Σισμίκ και το Γιολτσούκ έκοβαν βόλτες στην Ανατολική Μεσόγειο, ελέγχοντας τα αντανακλαστικά μας. Όλα αυτά, την ώρα που οι ενδοκυπριακές συνομιλίες συνεχίζονται. Με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συζητά με τον…«κανονιοφόρο» Έρογλου, την ώρα που εκείνος υπέγραψε παράνομο σύμφωνο με την Άγκυρα, για να στείλουν στόλο να εμποδίσει τις κυπριακές γεωτρήσεις.

Η Συμφωνία…
Ταγίπ Ερντογάν και Ντερβίς Έρογλου υπέγραψαν τη δήθεν συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας Τουρκίας-ψευδοκράτους. Μια συμφωνία η οποία έχει αξία όσο το χαρτί που είναι γραμμένη. Έστω και επικοινωνιακή η κίνηση είναι άκρως προκλητική και εκτός κάθε έννομης τάξης. Την ίδια ώρα, όμως, δείχνει και μια ξεκάθαρη αναδίπλωση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, αφού η γραμμή που ακολουθήθηκε στα νησιά του Αιγαίου «δεν αναγνωρίζουμε υφαλοκρηπίδα σε νησιά», διαφοροποιείται. Και μάλιστα εκ διαμέτρου αντίθετα.

Κύκλοι του Υπουργείου Εξωτερικών τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχουν θέσει την παράνομη συμφωνία στο μικροσκόπιο και εκπονούν σενάρια για την τουρκική πρακτική που θα ακολουθηθεί. Όλα καταλήγουν σε δυο διαπιστώσεις. Πρώτον, ότι η Τουρκία θα δοκιμάσει τις αντοχές της Δημοκρατίας στέλνοντας ερευνητικά πλοία και ξεκινώντας έστω υποτυπώδεις έρευνες στα οικόπεδα 4 και 5. Δεύτερον, η αμυντική θωράκιση της Κύπρου δεν είναι στα καλύτερά της, ώστε να συνυπολογίζεται από τους Τούρκους ως «ενδεχόμενο κόστος». Η ίδια πηγή, μάλιστα, προχωρεί κι ένα βήμα παραπέρα. «Τα κοιτάσματα μπορούν να είναι και ευλογία και κατάρα. Η Κύπρος θα έπρεπε να καταστεί κογχύλι. Το κέλυφος είναι η άμυνα και το εσωτερικό τα κοιτάσματα…». 

Πώς ανέτρεψε την απόφαση ο Σόλων Κασίνης

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ Σάββατο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάλεσε έκτακτη σύνοδο στο Προεδρικό. Στο επίκεντρο βρέθηκαν τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και οι εργασίες εξόρυξης. Εκεί ήταν όλοι. Οι συναρμόδιοι Υπουργοί, αλλά και ο Σόλων Κασίνης της Υπηρεσίας Ενέργειας. Ο τεχνοκράτης είχε κάθε λόγο να αισθάνεται persona non grata. Το τελευταίο δίμηνο έχει «υπουργικό φίμωτρο». Δημήτρης Χριστόφιας και Πραξούλα Αντωνιάδου είχαν ξεκάθαρη θέση: «Πρέπει να σταματήσουμε την παράσταση. Δεν έχουμε καμιά διάθεση να τα τινάξουμε όλα στον αέρα για μια γεώτρηση. Οι συνομιλίες είναι σ’ εξέλιξη και υπάρχει το κρίσιμο ραντεβού στη Νέα Υόρκη… Σόλωνα, τι θα στοιχίζει στη Δημοκρατία ημερησίως η αναβολή; »

Η συνέχεια ήταν θυελλώδης. Ο Σόλων Κασίνης, γνωστό «αγύριστο κεφάλι», απείλησε ότι θα δώσει ευθύς αμέσως διάσκεψη Τύπου και θα τα πει όλα. «Ειλικρινά, ντρέπομαι για την κατάντια μας…», φώναξε και έγινε καπνός.

Τα υπόλοιπα, γνωστά. Υπό το βάρος της απειλής, Χριστόφιας, Σύμβουλοι και Υπουργοί προσποιήθηκαν ότι… «προχωράμε». Για σκοπούς ιστορίας, ρόλο πυροσβέστη και γεφυροποιού ανέλαβε ο πρέσβης Τάσος Τζιωνής, παρών κι αυτός στη σύσκεψη, προσφάτως διορισθείς στη νεοσυσταθείσα Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Εξωτερικών.

Ο β’ γύρος αδειοδότησης

Η προεδρική αόριστη εξαγγελία για το δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων, από πολύ καιρό καθυστερημένη, δεν θα φέρει άμεσα πρακτικά αποτελέσματα. Η «Σ» προειδοποίησε για τους κινδύνους της καθυστέρησης τουλάχιστον τρεις φορές την τελευταία διετία. Σήμερα, που οι απειλές των Τούρκων αυξάνονται και πληθύνονται, ο Πρόεδρος Χριστόφιας διαπιστώνει με τραγικό τρόπο τις συνέπειες της αναβλητικότητάς του. Εάν στα υπόλοιπα οικόπεδα σήμερα βρίσκονταν πολυεθνικές-μεγαθήρια, η Τουρκία θα συμπεριφερόταν πολύ διαφορετικά.

Επιβεβαιωμένες πληροφορίες επιμένουν πως υπάρχει πολύ αυξημένο ενδιαφέρον για τα οικόπεδα της Κύπρου από δύο μεγάλες βρετανικές εταιρείες, έναν ιαπωνικό κολοσσό, μια ινδική εταιρεία, μία νορβηγική, τη ρωσική Γκάζπρομ και μια γαλλική. Την ίδια ώρα, το επιχείρημα της «αναμονής των αποτελεσμάτων της γεώτρησης στην Αφροδίτη» είναι αίολο, αφού η προετοιμασία για την έναρξη των αδειοδοτήσεων θα χρειαστεί μήνες και η διαδικασία θα μπορούσε να τρέχει παράλληλα με τη σ’ εξέλιξη γεώτρηση… Συνεπώς, τι είναι εκείνο που εμπόδισε να τρέξουν παράλληλα οι δυο διαδικασίες; Και τι είναι αυτό που προβληματίζει τον Πρόεδρο και καθυστερεί να εξαγγείλει την έναρξη του νέου γύρου; Μήπως η Ρωσία; Κι αν ναι, είναι το ρωσικό δάνειο των € 2,5 δις ή το πλήγμα που θα δεχθεί η ενεργειακή παντοκρατορία στην Ευρώπη της Μεγάλης Αρκούδας;

Το Ισραήλ και τα συμφέροντα

Κι ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία αναζητεί τρόπους θωράκισης κι ενίσχυσης της άμυνας, έχει στο μανίκι άσο, άσους για την ακρίβεια, αλλά αρνείται να διεκδικήσει την κρίσιμη παρτίδα. Το Ισραήλ, αναζητώντας επαρκή «στρατιωτική διέξοδο», γλυκοκοιτάζει την Αεροπορική Βάση «Αντρέας Παπανδρέου», με αντάλλαγμα να εξασφαλίσει την αεράμυνα της Κύπρου. 
Συγχρόνως, υπάρχει και η πρόταση της NOBLE για κατασκευή τερματικού σταθμού συγκέντρωσης, αλλά και υγροποίησης του φυσικού αερίου.

Η πρόταση υποβλήθηκε από τις 13/4 και αφορά σχέδιο μεταφοράς του αερίου από το οικόπεδο 12 και τη δημιουργία τερματικού στο Βασιλικό. Το τερματικό προορίζεται για συγκέντρωση, αλλά και υγροποίηση του φυσικού αερίου. Επίσης, θα καταλήγουν αγωγοί και από άλλες εταιρείες που πιθανόν να δραστηριοποιηθούν, αλλά κυρίως ο αγωγός από το Λεβιάθαν του Ισραήλ και από την Αίγυπτο. Απ’ εκεί θα φορτώνεται σε πλοία και θα μεταφέρεται σε υγροποιημένη μορφή στις αγορές της Ευρώπης, αλλά και της Κίνας.

Η πρόταση αυτή, που μένει αναπάντητη στα συρτάρια της Κυβέρνησης, θέτει ως ορίζοντα το 2014. Ενώ όλα δείχνουν ότι η Κύπρος μπορεί ήδη να διαθέτει δικές της εισροές φυσικού αερίου από το 2013. Και τα δυο μπορούν να δημιουργήσουν «επαρκές σύμπλεγμα ισραηλινών συμφερόντων». Οι ίδιοι κύκλοι στο Υπουργείο Εξωτερικών εμφανίζονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι για τον «παράγοντα χρόνο». «Χάσαμε ωφέλιμο χρόνο με το β’ γύρο αδειοδοτήσεων, κινδυνεύουμε να χάσουμε τη συγκυρία των ευνοϊκών διαπλεκομένων με το Ισραήλ, ενώ υπάρχει ολιγωρία, την οποία παραδέχονται όλοι οι τεχνοκράτες και οι υπηρεσιακοί και στα ζητήματα διαχείρισης του φυσικού αερίου. Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν είμαστε στην εποχή του ''ένα βήμα κάθε φορά'', αλλά των πολλών βημάτων ταυτόχρονα…».

Το τερματικό και οι καθυστερήσεις

Η ΙΣΤΟΡΙΑ με τις καθυστερήσεις στις αποφάσεις που αφορούν το τερματικό, όμως, φαίνεται ότι έχει κι άλλη μια… σκιά. Πρώην υπουργός δηλώνει πεπεισμένος ότι η κυβερνητική παράταξη έχει λόγους εξάρτησης από την εταιρεία SHELL. «Και γι’ αυτό ψάχνει τρόπους να την ''εξασφαλίσει'' στη διαδικασία προμήθειας εισαγόμενου φυσικού αερίου μέχρι να είναι (κι όταν είναι) έτοιμο το ντόπιο…». Πληροφορίες αναφέρουν ότι μεγάλο χρηματικό ποσό ήδη βρίσκεται σε συγκεκριμένο κομματικό ταμείο. Πάντως, όσο καθυστερεί η απόφαση για το τερματικό, τόσο περισσότερο μεγαλώνει ο κύκλος των αμφιβολιών.

Καλά πληροφορημένοι κύκλοι από τη Noble υπογραμμίζουν πως η εταιρεία δεν έχει καμιά αγκύλωση. «Δεν θα μας ενοχλούσε καθόλου στην κοινοπραξία για το τερματικό να υπάρχουν πολλοί και σοβαροί παίκτες. Μάλιστα, έχουμε υποδείξει και τρόπο συμμετοχής της κυπριακής κυβέρνησης, ούτως ώστε να έχει βαρύνοντα ρόλο στις όποιες αποφάσεις. Αυτό που μας προβληματίζει είναι ότι πιθανόν οι αρμόδιοι να αδυνατούν να αντιληφθούν ότι ακόμη κι αν ξεκινήσουν οι όποιες εργασίες κατασκευής σήμερα, στην καλύτερη περίπτωση θα αποπερατωθούν σε πάνω από τρία χρόνια. Συνεπώς, αν τελικά με τη γεώτρηση όλα κυλίσουν ομαλά και έχουμε φυσικό αέριο το 2013, αυτό θα είναι μη εκμεταλλεύσιμο, αφού δεν θα υπάρχουν έτοιμες υποδομές…».

Το μεγάλο, όμως, πρόβλημα με τη συμπεριφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι οι επίσημες δηλώσεις για τη «μοιρασιά» με τους Τουρκοκυπρίους. Διότι έτσι δίνει απλώς άλλοθι στην πολιτική που φάνηκε να ακολουθεί η Άγκυρα. Και θα βρεθεί στις συνομιλίες να συζητά φυσικά αέρια και αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Κι αυτό δεν θα είναι το χειρότερο. Αφού η Κύπρος χωρίς επαρκή πολυεπίπεδο σχεδιασμό, στηριγμένο στην επιστημονική γνώση, θα είναι το πρώτο κράτος στον κόσμο που θα έχει φυσικό αέριο στην άκρη του σωλήνα, χωρίς να ξέρει τι θα το κάνει. Αλλά και να ξέρει, δεν θα μπορεί…