Xρύσανθος Τσουρούλλης: Το μνημόνιο, το «σκληρό πόκερ» και η υστεροφημία Χριστόφια

Ο Χρύσανθος Τσουρούλλης αναλύει την κρίσιμη κατάσταση της οικονομίας

ΑΚΕΛ και Κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθούν το πακέτο εξυγίανσης

Ο Υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή δεν κρύβει πια ότι η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο

Συνεργάτες του Υπουργού Οικονομικών αναφέρουν ότι ένιωσε ιδιαίτερα άβολα που το κυπριακό κράτος έφτασε σε στάση πληρωμών και γιατί οι συνάδελφοί του Ευρωπαίοι δεν έκρυβαν τον εκνευρισμό τους κατά τη διάρκεια του Γιούρογκρουπ

Το τελευταίο διάστημα στα δυο επιτελεία της… αντιπολίτευσης προσπαθούσαν να καταλάβουν τις προθέσεις του Προέδρου Χριστόφια και του ΑΚΕΛ. Ποια στάση θα τηρήσουν για την οικονομία; Ποιες είναι οι προθέσεις τους για το μνημόνιο; Διότι ξέρουν ότι στις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου την παράσταση έχει ήδη κλέψει η οικονομία. Ο Υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή δεν κρύβει πια ότι η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Μάλιστα το τελευταίο 48ωρο, στενοί του συνεργάτες αναφέρουν ότι ένιωσε ιδιαίτερα άβολα…. 

Πρώτα γιατί το κυπριακό κράτος έφτασε σε στάση πληρωμών και αναγκάζεται ως παρίας να δανείζεται βραχυπρόθεσμα από τράπεζες, «εκμεταλλευόμενο τις προσωπικές διασυνδέσεις του Υπουργού Οικονομικών…». Δεύτερον, γιατί οι συνάδελφοί του Ευρωπαίοι δεν έκρυβαν τη δυσαρέσκεια και τον εκνευρισμό τους κατά τη διάρκεια του Γιούρογκρουπ. «Δεν αντιλαμβανόμαστε τι πραγματικά επιδιώκετε!

Τα χρήματα είναι στη διάθεσή σας, εφαρμόστε το πρόγραμμα εξυγίανσης, ανακεφαλαιώστε τις τράπεζες και βάλτε τις μηχανές της οικονομίας μπροστά. Σταματήστε τους ευσεβοποθισμούς με τη… ρωσική αρκούδα! Σταματήστε να χάνετε χρόνο…». Άλλωστε, την εβδομάδα που πέρασε, αποδείχτηκε περίτρανα ότι η Κυβέρνηση είχε από το τέλος Ιουνίου τις προτάσεις της Τρόικας. Και δεν ήταν μια γενικόλογη έκθεση ιδεών. Αντιθέτως…

Απλώς οι γενικές αναφορές του Προέδρου Χριστόφια και οι τοποθετήσεις των «λοχαγών του» αλλά και πρωτοκλασάτων στελεχών του ΑΚΕΛ κατέδειξαν ότι θα επιλέξουν… το σκληρό ροκ! Ότι, δηλαδή, δεν πρόκειται να δεχθούν το πακέτο εξυγίανσης που θα μας ζητήσουν για τα δισεκατομμύρια που θα μας δανείσουν…

Θα δεχθεί χαλαρώσεις η Τρόικα;

Οι εκτιμήσεις καλά ενημερωμένων αναλυτών είναι ότι η Τρόικα δύσκολα θα δεχτεί τέτοιες χαλαρώσεις, διότι θεωρούν ότι το πρόγραμμα που προτείνουν φέρνει τα πράγματα τσίμα-τσίμα. Συγκεκριμένα, διατηρούν και οι ίδιοι αμφιβολίες για τη δυνατότητα άμεσης εφαρμογής όλων των μέτρων και ιδιαίτερα για την απόδοση των νέων φόρων. Ταυτόχρονα, λαμβάνουν υπόψη ότι ήδη υπάρχει καθυστέρηση μερικών μηνών σε σχέση με το χρονοδιάγραμμα που είχαν αρχικά υπόψη, όταν έκαναν τις προτάσεις στο τέλος Ιουνίου. Υπάρχει ο κίνδυνος να χαθεί το 2012, αφού τα μέτρα δεν πρόκειται βέβαια να ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική εντύπωσή τους. Θα επιμείνουν λοιπόν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια.

Πρόσθετα, οι εκτιμήσεις είναι ότι η κυπριακή κυβέρνηση πολύ δύσκολα μπορεί να πείσει για κάποια φορολογία του συσσωρευμένου πλούτου. Με τις υφιστάμενες υπηρεσίες, τεχνογνωσία και δυνατότητες του φορολογικού συστήματος της Κύπρου, θα είναι πολύ δύσκολο μια τέτοια πολιτική να αποδώσει άμεσα. Η ίδια η Τρόικα συμπεριλαμβάνει στις εισηγήσεις της τη βελτίωση της φορολογικής υποδομής της Κύπρου. Οι αναλυτές υπογραμμίζουν και το προηγούμενο της εμπειρίας της Κυβέρνησης Σαμαρά, και την προσπάθεια να υποβάλει εναλλακτικά μέτρα για τα 11,5 δις. Η Τρόικα, χάριν της ιστορίας, ας σημειωθεί ότι απέρριψε το μισό πακέτο, βάζοντας την τρικομματική κυβέρνηση με την πλάτη στον τοίχο...

Συνεπώς, τι θα κάνει η Κυβέρνηση στην περίπτωση που δεν γίνουν δεκτές οι ενστάσεις της; Οι πληροφορίες από το Προεδρικό αναφέρουν ότι «κανένας δεν ξέρει ακριβώς, όλοι για την ώρα τρέχουν πανικόβλητοι…». Είναι γι' αυτό που επανέρχεται το σενάριο ότι τελευταία γραμμή άμυνας είναι η… παραίτηση Χριστόφια! Την ίδια ώρα, είναι ευδιάκριτη η στρατηγική του ΑΚΕΛ, που θέλει να καταδείξει ότι οι πολιτικοί του αντίπαλοι και ιδιαίτερα ο ΔΗΣΥ και ο Νίκος Αναστασιάδης είναι έτοιμοι να δεχθούν τα επώδυνα μέτρα και να αρκεστούν να υπογραμμίζουν ότι γι’ αυτά «φταίει η αναποφασιστικότητα και αναβλητικότητα της Κυβέρνησης». 

Τα μέτρα και το φάντασμα μιας παραίτησης

Η ΕΙΚΟΤΟΛΟΓΙΑ συνεχίζεται και οι φωνές επιμένουν ότι «αν είναι να δεχθεί και να υπογράψει τέτοια μέτρα, ο Δημήτρης Χριστόφιας θα προτιμήσει να παραιτηθεί…». Δύσκολο να το πιστέψει κανείς, αλλά και δύσκολο να απορρίψει εντελώς αυτό το ενδεχόμενο. Ειδικά μετά τον Ιανουάριο που τελειώνουν και οι ευρωπαϊκές του υποχρεώσεις. Μάλιστα, μετά την αποκάλυψη του 20σέλιδου άτυπου μνημονίου από το INBUISSINES-SIGMALIVE, η κατάσταση… θόλωσε περισσότερο.

Οι αναφορές από το Προεδρικό λένε πως αυτά τα μέτρα λιτότητας, «αυτήν την αποτυχημένη συνταγή της Τρόικας», δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να την αποδεχτεί η κυβέρνηση Χριστόφια. Με τη μέθοδο των… διαρροών το κυβερνητικό στρατόπεδο ξεκαθαρίζει ότι δεν θα δεχτούν κατάργηση της ΑΤΑ ούτε και αποκοπή του 13ου μισθού. Και ότι δεν συζητούν σε καμιά περίπτωση τις γενικές περικοπές σε συντάξεις. Η γραμμή άμυνας του ΑΚΕΛ, που θέλει να προβάλει τον… καθαρόαιμο αριστερό χαρακτήρα του, θα είναι κάποια φορολογία του συσσωρευμένου πλούτου, όπως εκείνη που αναμένεται ακόμα να εφαρμόσει ο Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία!

Μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί

ΕΦΟΣΟΝ συμπληρωθεί μια τέτοια εικόνα, το ΑΚΕΛ στοχεύει να προχωρήσει σε εκλογές με το δίλημμα «μνημόνιο-αντιμνημόνιο». Σε μια τέτοια περίπτωση μάλιστα θα βρεθεί σίγουρα και ο Γιώργος Λιλήκας με τους «αντιμνημονιακούς».

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, είτε βρίσκουν λογικά τα μέτρα είτε όχι, συμφωνούν ότι το καλύτερο θα ήταν να υπήρχε ένας ορίζοντας πενταετίας. Δηλαδή η εξυγίανση να μη γίνει μέσα στη διετία 2013-14, αλλά μέχρι το 2017. Αυτό όμως πολύ δύσκολα θα το δεχθούν οι δανειστές μας. Έχουν απέναντί τους έναν Πρόεδρο και μια Κυβέρνηση με ορίζοντα μόλις πέντε μηνών και έτσι δεν θέλουν να κάνουν συμφωνίες που μπορεί να παραπεμφθούν στις ελληνικές καλένδες. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα παιχτεί ένα σκληρό πόκερ. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας θα ήθελε να είχε κρυφό άσο στο μανίκι το ρωσικό δάνειο.

Αλλά δεν φαίνεται να τα κατάφερε, όσο κι αν προσπάθησε. Η φημολογία για το ρωικό δάνειο δεν πείθει πια κανέναν. Η επόμενη γραμμή υποχώρησης είναι το «non deal», δηλαδή η απλή άρνηση στις απαιτήσεις των δανειστών. Επειδή όμως το δημόσιο ταμείο έχει φέρει την Κυβέρνηση με την πλάτη στον τοίχο και στην πραγματικότητα δεν έχει κανένα περιθώριο χειρισμών, το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα παίξει την «κάρτα της παραίτησης».

Είναι γνωστό ότι η υστεροφημία του Δημήτρη Χριστόφια έχει ήδη δεχθεί πολύ μεγάλα πλήγματα. Αν το κριτήριο της πολιτικής του θα είναι να επιδιορθώσει όσο γίνεται την υστεροφημία του, τότε παραμένει ο κίνδυνος. Διότι την υστεροφημία αυτήν τη μετρά ο ίδιος με την ιδέα που μπορεί να έχει ο απλός άνθρωπος. Σε αυτόν τον απλό άνθρωπο αναφέρεται συνεχώς αυτές τις ημέρες και δείχνει να αγνοεί όλες τις δραματικές τεχνοκρατικές επισημάνσεις.

Έτσι στη Δημοσθένη Σεβέρη (όπου βρίσκεται το επιτελείο Αναστασιάδη) αγωνιούν περισσότερο για μια τυχόν δραματική κίνηση Χριστόφια, παρά για τις δημοσκοπήσεις που τρέχουν αυτές τις μέρες. Στέλεχος του επιτελείου μάς έλεγε ότι έχουν ικανό τον Δημήτρη Χριστόφια ακόμα και τώρα «να δημιουργήσει μια τεράστια έκρηξη», ένα… «δεύτερο Μαρί».

Γι’ αυτόν τον λόγο δουλεύουν πυρετωδώς για να ετοιμάσουν και δικές τους «εναλλακτικές προτάσεις» στο σενάριο της Τρόικας, αλλά δεν είναι και σίγουροι ότι θα προλάβουν! Υπάρχει όμως πάντα και η άλλη όψη του νομίσματος. Η πιθανότητα, δηλαδή, οι διαρροές του Προεδρικού να γίνονται για την «τιμή των όπλων». Με απλά λόγια, να δοκιμάσουν να αντισταθούν στα μέτρα του μνημονίου, να μην καταφέρουν και σπουδαία πράγματα, και μετά να πουν ότι αυτά μας επέβαλαν οι «κακοί τροϊκανοί», κι ότι βασικά «φταίνε οι τράπεζες».

Αφήνοντας τον Νίκο Αναστασιάδη να κόψει στα επόμενα χρόνια μισθούς, συντάξεις και ΑΤΑ, να ιδιωτικοποιήσει ημικρατικούς οργανισμούς, να οδηγήσει στην έξοδο σειρές δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και να επιβάλει φορολογίες στα καύσιμα, στα ποτά και τα τσιγάρα, αλλά και στις εταιρείες και στις καταθέσεις...